ความเสี่ยงภัย
- ภัย (Peril)
- สภาวะที่ส่งเสริมให้เกิดความเสียหาย (Hazard)
- ความเสี่ยงภัย (Risk)
ภัย (Peril)
หมายถึง สาเหตุที่ให้เกิดความเสียหาย แบ่งเป็น 3 ประเภทใหญ่ๆ คือ
- สาเหตุจากธรรมชาติ (Natural Perils) เป็นเหตุซึ่งอยู่นอกเหนือการควบคุมของมนุษย์ เช่นไฟไหม้ป่า,ลมพายุ
- สาเหตุจากบุคคล (Human Perils) เป็นการกระทำของมนุษย์ เช่น การลอบวางเพลิง,การโจรกรรม
- สาเหตุจากเศรษฐกิจ (Economic Perils) เป็นการเกิดจากสภาพเศรษฐกิจ หรือสภาพธุรกิจของสังคม เช่น เงินเฟ้อ
สภาวะที่ส่งเสริมให้เกิดความเสียหาย (Hazard)
หมายถึง สภาวะที่อาจก่อให้เกิดความเสียหาย หรือเพิ่มโอกาสที่จะเกิดความเสียหาย แบ่งออกเป็น 3 ประเภทใหญ่ๆ คือ
- สภาวะทางด้านกายภาพ (Physical Hazard) เป็นสภาพด้านกายภาพของทรัพย์สิน ที่เพิ่มโอกาสให้เกิดความเสียหาย เช่น - ประเภทสิ่งปลูกสร้าง - อาชีพ - ที่ตั้งของทรัพย์สิน - สุขภาพ - การใช้สถานที่
- สภาวะทางด้านศีลธรรม (Moral Hazard) เป็นสภาวะที่ส่งเสริมให้เกิดความเสียหายโดยผิดศีลธรรม อันเนื่องจากความไม่สุจริตใจ ตัวอย่าง การกระทำโดยทุจริตเพื่อหวังค่าสินไหม การวางเพลิงหรือการเผาเพื่อเอาประกันภัย
- สภาวะทางด้านจิตสำนึกในการป้องกันภัย (Hazard) เป็นสภาพที่มักจะเกิดขึ้นกับบุคคลบางคนที่ได้เอาประกันภัยไว้แล้วประมาทเลินเล่อไม่ใส่ใจป้องกันอุบัติเหตุที่อาจเกิดขึ้น ตัวอย่าง สูบบุหรี่บนเตียง เผลอหลับไป........ไม่ดับธูปก่อนนอน...........เปิดแก๊สอุ่นอาหารทิ้งไว้
ความเสี่ยงภัย (Risk)
โอกาสที่จะเกิดเหตุการณ์อย่างใดอย่างหนึ่ง ที่ไม่แน่นอนขึ้นในอนาคต และจะนำมาซึ่งความเสียหายทางเศรษฐกิจ
ประเภทของความเสี่ยงภัย Classifications of Risk
1.ความภัยแท้จริง และความเสี่ยงภัยที่มุ่งเก็งกำไร (Pure Risk & Speculative Risk)
- ความเสี่ยงภัยแท้จริง (Pure Risk) เป็นความเสี่ยงภัยที่อาจจะเกิดความเสียหายหรือไม่เกิดความเสียหายขึ้น ถ้ามีสาเหตุนั้นเกิดขึ้น เช่นไฟไหม้ หรือภัยธรรมชาติ
- ความเสี่ยงภัยที่มุ่งเก็งกำไร (Speculative Risk) เป็นความเสี่ยงภัยที่มีโอกาสขาดทุน,คุ้มทุน หรือได้กำไร เช่น การพนัน
2.ความเสี่ยงภัยที่เอาประกันได้ และความเสี่ยงภัยที่เอาประกันไม่ได้ (Insurable Risk & Uninsurable Risk)
- ความเสี่ยงภัยที่เอาประกันได้ (Insurable Risk) เป็นความเสี่ยงภัยที่แท้จริง และความเสี่ยงภัยจำเพาะ
- ความเสี่ยงภัยที่เอาประกันไม่ได้ (Uninsurable Risk) เพราะสาเหตุมาจาก - การขาดสถิติ - ความเสี่ยงภัยที่ขัดต่อกฎหมาย
ลักษณะของการเสี่ยงภัยที่จะรับประกันภัยได้
- ต้องมีหน่วยของความเสี่ยงภัยที่คล้ายคลึงกันเป็นจำนวนมาก วัตถุประสงค์เพื่อให้บริษัทประกันภัย คำนวณความเสียหายที่คาดว่าจะเกิดขึ้นได้ โดยอาศัยกฎ "Law of Large Number"
- ความน่าจะเป็นที่จะเกิดความเสียหาย จะต้องคำนวณ หรือประมาณได้
- ความเสียหายที่เกิดขึ้นนั้น ต้องสามารถหาสาเหตุ และประเมินความเสียหายเป็นตัวเงินได้
- ความเสียหายที่เกิดขึ้น ต้องเป็นอุบัติเหตุ และไม่ได้เกิดจากการกระทำโดยเจตนาของผู้เอาประกันภัย
- ความเสียหายที่เกิดขึ้นนั้น ควรเป็นความเสี่ยงภัยที่แท้จริงและความเสี่ยงภัยที่มีผลกระทบเฉพาะบุคคลบางคน หรือบางกลุ่ม
- ความเสียหายที่เกิดขึ้นนั้นต้องไม่เป็นมหันตภัย
กฎของจำนวนมาก (Law of Large Numbers)
การนำเอา "ค่าความน่าจะเป็น" ของการเกิดความเสียหายที่มีจำนวนมากพอ มาประเมินโอกาสของความเสียหายในอนาคต
"ค่าความน่าจะเป็น" จะมีค่าระหว่าง 0-1 เท่านั้น โดย 0 หมายถึงว่าไม่เกิดเหตุการณ์นั้นแน่นอน ในขณะที่ 1 หมายถึงว่า จะเกิดเหตุการณ์นั้นแน่นอน
"ค่าความน่าจะเป็น" จะมีค่าระหว่าง 0-1 เท่านั้น โดย 0 หมายถึงว่าไม่เกิดเหตุการณ์นั้นแน่นอน ในขณะที่ 1 หมายถึงว่า จะเกิดเหตุการณ์นั้นแน่นอน
การจัดการความเสี่ยงภัย
- การหลีกเลี่ยงความเสี่ยงภัย (Risk Avoidance) ทำได้โดยการพยายามหลีกเลี่ยงงาน หรือสาเหตุที่อาจจะก่อให้เกิดความเสียหายขึ้น
- การลดความเสี่ยงภัย (Risk Reduction) ทำได้โดยการลดจำนวนครั้ง หรือลดความรุนแรง - การป้องกันการเกิดความเสียหาย - การควบคุมความเสียหาย - การแยกทรัพย์สิน
- การรับเสี่ยงภัยไว้เอง (Risk Retention) การรับผลกระทบที่จะเกิดขึ้นจากภัยไว้เอง โดยตั้งใจหรือไม่ก็ตาม เช่น ทรัพย์สินที่ราคาไม่แพงก็รับเสี่ยงเอง
- การโอนความเสี่ยงภัย (Risk Transfer) ทำได้โดยการโอนความเสี่ยงภัยไปให้บุคคลอื่นรับภาระ - การโอนความเสี่ยงภัยไปให้บุคคลอื่นที่ไม่ใช่การประกันภัย
- เป็นการจัดการความเสี่ยงที่บริษัทประกันภัยเกี่ยวข้อง
ตัวอย่าง
- กลัวเสียชีวิตจากเครื่องบินตก จึงไม่ขึ้นเครื่องบิน หลีกเลี่ยง
- การเปลี่ยนอุปกรณ์ไฟฟ้า ลดความเสี่ยง
- การฝึกซ้อมดับเพลิง ลดความเสี่ยง
- ตรวจสภาพรถก่อนออกเดินทาง ลดความเสี่ยง
- นอนทับแว่นตางอ จึงเอาไปซ่อมที่ร้าน รับความเสี่ยง
- เกิดอุบัติเหตุรถชน เจ้าของรถแจ้งเคลม โอนความเสี่ยง
ความรู้พื้นฐานการขายประกันวินาศภัย โดย นายกฤศ ชวนพิบุลพรรณ Tel.081-7109645